Patrycja Drężek - I st. licencjat Sztuki Wizualne
„Boginie i demony słowiańskie”/plakaty/ilustracje/publikacja
„Boginie i demony słowiańskie”/plakaty/ilustracje/publikacja
,,Boginie i demony słowiańskie” jest to seria grafik przedstawiających wybrane przeze mnie postacie żeńskie bogini oraz demonów z mitologii słowiańskiej. Pomysł na podjęcie takiego tematu pracy licencjackiej wziął się z moich osobistych, małych zainteresowań mitologią słowiańską. Na przestrzeni lat przeczytałam parę książek z nią związaną oraz przeglądałam wiele ilustracji przedstawiające postacie z tej wiary. W większości przypadków w sposób doskonale zarysowany były one ukazywane, tak jakby były idealnym odzwierciedleniem tego co można znaleźć na ich temat w różnych zbiorach tekstowych, ekranizacjach filmowych czy też grach. Ja jednak w całości swojej pracy nie chciałam skupiać się na istocie postaci, lecz na ich sposobie przedstawiania. Chciałam poruszyć tą sferę, która była tak znakomicie omijana we wszelkich pracach, na które natrafiłam. Zaczynając swoją pracę rozmyślałam jak mogłabym przedstawić coś co ma swój ustalony wygląd, kształt, ale tak żeby nie nawiązywało bezpośrednio do tych ustaleń. Zaczęłam zastanawiać się nad sposobem połączenia żywiołów, natury czy też atrybutów z nimi związanymi, tak aby nadać im nowy, graficzny wyraz.
Poszukując inspiracji do sposobów wyrażenia, który chciałam uzyskać natknęłam się na prace Anny Puszczewicz-Siodłko oraz Andrzeja Masianisa. Ci artyści byli dla mnie głównym źródłem wiedzy, które mogłam wykorzystać w swoich pracach. Każdy z nich podjął się tematu przedstawienia postaci z mitologii słowiańskiej jednak na odmienne sposoby. Prace Puszczewicz są pracami w czerni oraz bieli, prace Masianisa są zarówno w sporej gamie barwnej jak i pozostawione w skali monochromatycznej. Od pierwszej artystki czerpałam sposób w jaki ukrywa swoje postacie oraz nadaje im nieokreślony kształt. Natomiast od drugiego artysty korzystałam z tego w jaki sposób łączył otoczenie i atrybuty z postaciami.
Z biegiem czasu zaczęłam dochodzić do wniosku, żeby przedstawić te postacie w sposób odmienny, warto skupić się połączeniu sposobów wyrazu obydwojga wyżej wymienionych artystów. Chciałam aby wybrane postacie były integralną częścią otoczenia, w którym były widywane. Miałyby one również pozostać w ukryciu zmuszając niejako odbiorcę do poszukiwań w przestrzeni z którymi były kojarzone. Nie miały one dokładnie przedstawiać postaci opisywanych, lecz bardziej miały być moją impresją czy też wyobrażeniem o nich. Wszystkie postacie zostały ukazane tak, jak ja bym je sobie wyobrażała. Choć w mitologii są istoty, które nie mają przypisanego miejsca, dlatego zostały umieszczone na neutralnym tle. Każda z istot w swoim ukazaniu ma zachowane cechy, które mają pomóc w ich identyfikacji. Kolorystyka została ograniczona do monochromatycznej skali czerni, bieli, oraz odcieni szarości, tak by ukazać ich niebezpieczną oraz mistyczną stronę i graficzną ekspresję. Nie chciałam aby moje ilustracje stały się jednymi z wielu kolorowych prac. Nie chciałam również aby były pracami, które są powieleniem tych już istniejących. Sposób tworzenia tych ilustracji również jest dosyć osobliwy, ponieważ głównie opiera się na ekspresyjnym geście i połączeniu wielu mediów rysunkowych i graficznych.
Do każdej z bogini oraz demonów została zaprojektowana spersonalizowana typografia. Świadome deformacje wybranego kroju pisma mają nawiązywać swoim wyglądem do charakteru postaci bądź do ich aspektów wizualnych. Mają one również podkreślać dynamikę zawartą w mojej pracy oraz stać się podpisami dla przedstawionych postaci.
Podsumowaniem dla całości grafik jest zrealizowana książka, która na początku mojej pracy nie była elementem całości realizacji. Jednak w czasie rozmyślania nad uzupełnieniem formy prezentacji, zrodził się pomysł aby stworzyć mały zbiór tekstów oraz informacji o wybranych postaciach. Wcześniej stworzone przeze mnie ilustracje zostały umieszczone w książce, a do każdej z postaci zostały przypisane najważniejsze fakty, które wyselekcjonowałam w postaci krótkiego opisu. Zasób wiedzy ogranicza się w przypadku bogiń, kim były oraz za co odpowiadały. Natomiast u demonów, dodałam zapiski, kto się w nie zmieniał po śmierci oraz pod jaką postacią się ukazywały. Do całości zostały zaprojektowane małe grafiki/ikonki, które są bezpośrednim nawiązaniem do każdej z postaci.
Moja praca ma na celu alternatywny sposób przedstawiania istot z mitologii słowiańskiej. Jest moim spojrzeniem na to, jak można łączyć ze sobą ekspresyjnie naturalną, kojarzoną z postaciami, przestrzeń tak aby pozostawić pewne niedopowiedzenia oraz strefę do poszukiwań i odkrywania. Praca ta stała się dla mnie moim małym wyobrażeniem wyglądu bogów i demonów słowiańskich, które wychodzą poza określone schematy formy.
Całość pracy składa się z 9 prac graficznych oraz książki w formacie A4. Do wykonania tych prac wykorzystałam wiele technik rysunkowych, głównie opierających się na tuszu, węglu oraz pastelach. Ostateczne przedstawianie ilustracji jest w formacie 50x70 cm w druku cyfrowym.Patrycja Drężek
Fotografie z dyplomu: Oleksii Soboliev